Ayakkabı yan sanayine ceket dar geliyor

İstanbul Fuar Merkezi’nde açılan 68. Uluslararası Ayakkabı Yan Sanayi Fuarı AYSAF, dünyanın dört bir yanından gelen, ayakkabı yan sanayi malzemeleri, deri, suni deri, tekstil, taban, ökçe, aksesuar, makine, kimyasal ve kalıp üreticilerinin de aralarında olduğu 36 iş kolunu bir araya getirdi. AYSAF’da düzenlenen “Başkanlarla Sektöre Bakış” Panelinde ekonomiden sektörün sorunlarına kadar her konuya ışık tutuldu.

İTHALAT YÜZDE 120 ARTTI

AYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Sait Salıcı, bir ayakkabının yaklaşık 50 girdiden oluştuğunu ve ekonominin pek çok alanına katkıda bulunduğunu belirterek, 2022 yılında 1 milyar dolara çıkan ayakkabı ihracatının 1 milyar 300 milyon dolar civarında olduğunu hatırlattı.  Salıcı, “Kur dengeleri sebebi ile, 2022 yılının son çeyreğinde ihracatın azalacağını, ayakkabı fiyatlarımızın çok yüksek kaldığını öngörüyorduk. Bu sebeple yan sanayicilerimizi ve ayakkabı üreticilerimizi de makul fiyatlar vermeleri konusunda tavsiyelerde bulunmuştuk. Herkez yapabileceğini yaptı ancak çok yeterli olmadı. 2023 yılının ilk 3 ayında ne yazık ki ihracat azaldı, ithalat yüzde 120 arttı” dedi.

2 MİLYON KİŞİYE İSTİHDAM SAĞLIYOR

Ayakkabı sektörün emek yoğun bir sektör olduğunu ifade eden TASEV Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Çetin ise şunları kaydetti “ “Sektörümüz el işçiliğinin çok olduğu, kadim bir meslek. Yaklaşık 300 bin istihdam ile 2 milyon insana iş sağlıyor. Başta İstanbul, İzmir, Konya, Antakya olmak üzere birçok şehirde üreticilerimiz mevcut. Sektörümüz 2022 yılında ihracatta ciddi bir çıkış yakaladı. Özellikle sektörün kümeleştiği illerde kobileşmeden endüstrileşmeye geçildi; bunun sonunda ihracat arttı. Bu artışın devam edebilmesi, fiyat avantajının yakalanması konusunda herkesin taşın altına elini koyması lazım ki, ayakkabı ihracatına devam edilebilsin.  “Önümüzdeki 10 yıl içinde emekli olacakların yerine gelecek 300 bin kişiyi bu sektöre kazandırmamız lazım.”

İHRACATIMIZ ARTSA DA ADET BAZINDA GERİLEDİ

TASD Yönetim Kurulu Başkanı Berke İçten, bir ayakkabının maliyeti içinde işçiliğin oranının yüzde 25-30 arasında olduğunu, çalışma saatlerinin azaltılmasının çok ciddi olumsuz bir tablo yaratacağını söyledi. Ayakkabı sektörünün 2014 yılından bu yana her yıl ihracatını yüzde 10 artırarak geçen yıl 500 milyon dolar cari fazla veren bir sektör konumuna geldiğini ifade eden İçten,  “2023 yılının sıkıntılı olacağını öngörüyoruz. Bugün ürettiğimiz ürünlerin siparişlerini 6 ay önce almıştık. Aldığımız siparişlerin azalmasının sebebinin fiyat fazlalığımızdan kaynaklı olduğunu tespit etmiş; hepimiz şapkamızı önümüze koyalım demiştik. Fiyatlarımızı yüzde 10 geri çekme yönünde bir kampanya başlatmıştık, yapabilen oldu yapamayan oldu. Şu an geldiğimiz nokta fiyat avantajımızı kaybetmiş durumdayız. Yılın 3 ayında ihracatımız artıyor görünse de adetsel bazda gerilememiz var. Kurun enflasyon ile paralel hareket etmesi gerekiyor” dedi.

SANAYİCİLERİMİZİ FUARLARA GÖTÜRMEMİZ LAZIM

Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Zandar, 3 yıl önce 290 dolar olan personel maliyetinin bugün 690 dolara çıkmış olduğunu, işgücü ağırlıklı ayakkabı sektörünün gerek personel gerekse hammadde maliyetleri sebebi ile arttığını söyleyen pahalılıkta Avrupa’nın üzerine çıkıldığını söyledi. Zandar, “Bizim iş gücü maliyetimizin belli bir düzeyin altında kalması gerekiyor. Dolayısı ile ihracattaki düşüş trendi devam edecek. Yurtdışında düzenlenen fuarlara yan sanayi firmalarımızın katılımı halen çok düşük. Bu firmalarımızın desteklenmesi lazım, sanayicilerimizi o fuarlara götürmemiz lazım. Mesela Romanya, Polonya, Sırbistan’da ciddi üretim var, malzemeye ihtiyaçları var. Bu ülkeleri hedeflememiz lazım” diye konuştu.